Prawa Autorskie

Często spotykam się ze stwierdzeniem, że robienie zdjęć to tylko wciśnięcie przycisku w aparacie a o jakości zdjęcia decyduje jak bardzo drogi był ten aparat. To nie jest post o tym czym jest fotografia ale żeby przejść do właściwej części o prawach autorskich muszę zacząć od krótkiego wytłumaczenia. Otóż fotografia nie polega na kupieniu najlepszego sprzętu i wciśnięcia przycisku. Zdjęcie to suma wartości dodanych przez osobę fotografującą. To czas poświęcony na zdobywanie wiedzy i doświadczenia, to pomysły i kreatywność autora. Zdjęcie to swego rodzaju utwór i jak każdy utwór jest objęty prawami autorskimi.

Art. 1.

1. Przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór).

W dobie internetu publikowanie zdjęć i dostęp do nich jest niezwykle łatwy. Codziennie każdy z nas styka się z setkami z nich. Jednak nie każdy zdaje sobie sprawę, że nawet w internecie obowiązują prawa autorskie, które reguluje Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Ustawa mówi o 2 typach praw: autorskie prawa osobiste i majątkowe. 

Autorskie prawa osobiste chronią wieź autora z utworem natomiast autorskie prawa majątkowe mówią o wyłącznym prawie do rozporządzania utworem oraz prawie do wynagrodzenia za nie.

Autorskie prawa osobiste
Art. 16.

Jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, autorskie prawa osobiste chronią nieograniczoną w
czasie i niepodlegającą zrzeczeniu się lub zbyciu więź twórcy z utworem, a w szczególności prawo do:
1) autorstwa utworu;
2) oznaczenia utworu swoim nazwiskiem lub pseudonimem albo do udostępniania go anonimowo;
3) nienaruszalności treści i formy utworu oraz jego rzetelnego wykorzystania;
4) decydowania o pierwszym udostępnieniu utworu publiczności;
5) nadzoru nad sposobem korzystania z utworu.

Autorskie prawa majątkowe

Art. 17.

Jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, twórcy przysługuje wyłączne prawo do korzystania z utworu i rozporządzania nim na wszystkich polach eksploatacji oraz do wynagrodzenia za korzystanie z utworu. 

Jeżeli zdjęcie zostało wykorzystane bez zgody, autor może żądać zaniechania tego działania jak również dopełnienia czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków. Autor może domagać się od osoby, która naruszyła prawa autorskie złożenia publicznego oświadczenia o odpowiedniej formie i treści. Twórca również może wystąpić przeciwko osobie naruszającej jego prawa autorskie z roszczeniami finansowymi. 

Naruszenie praw autorski jest także objęte odpowiedzialnością karną. Za bezprawne rozpowszechnianie cudzych zdjęć grozi kara grzywny, ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do lat dwóch. Za rozpowszechnianie zdjęć bez podania imienia i nazwiska autora grozi kara grzywny, ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do lat trzech.

Nieznajomość prawa nie zwalnia nikogo z jego przestrzegania. Trzeba pamiętać, że każde zdjęcie w internecie ma autora i zawsze trzeba pytać o zgodę na wykorzystanie jego zdjęcia. Wyszukiwarka zdjęć google.com nie jest darmowym fotobankiem. Nawet jeżeli jest ogólnie dostępna nie oznacza to, że można z niej brać i publikować zdjęcia jak swoje. 
W dzisiejszych czasach nie jest zbyt skomplikowane, napisać do autora zdjęć i spytać się o zgodę na udostępnienie fotografii w konkretnym celu. Nawet bariera językowa nie stanowi już problemu - w końcu jak nie my to ktoś z naszych znajomych zna angielski, bądź inny język którym posługuje się autor.